کلدوکوسکوپی حین عمل کله سیستکتومی لاپاروسکوپیک
تشخیص و درمان بیماران با مشکلات مجاری صفراوی میتواند بسیار چالش برانگیز باشد. در صورت تشخیص التهاب کیسه صفرا (Choledocholithiasis) در حین کولهسیستکتومی لاپاروسکوپیک (Cholecystectomy) و کولانژیوگرافی (Cholangiography)، معاینه مجرای صفراوی مشترک (Common Bile Duct Exploration) انجام میشود. تشخیص سنگهای مجرای صفرا قبل از انجام جراحی دشوار است اما بروز این شرایط تنها بین 10 درصد تا 12 درصد از تمام بیمارانی است که تحت عمل کولهسیستکتومی قرار میگیرند. سونوگرافی نیز قبل از عمل تنها میتواند 24 درصد از موارد وجود این نوع سنگها را تشخیص دهد و آزمایش سروم کبدی تنها بین 35-30 درصد موارد را میتواند مشخص کند.
در مقایسه با روشهای تشخیصی رادیولوژیک، استفاده از یک آندوسکوپ انعطافپذیر برای نمایش مستقیم دستگاه گوارش، امکان تشخیص بهتری را فراهم میآورد. از طرفی این روش در درمان بیماریهای مسیر روده-معده نیز میتواند مورد استفاده قرار گیرد. به کارگیری تکنولوژی نامبرده در بیماریهای مجاری صفرا، با استفاده از یک کولدوکوسکوپ به پزشکان این امکان را میدهد که تومور مسیر صفرا، باریک شدن آن و وجود سنگها را تشخیص داده و همچنین در برداشتن سنگهای مجرای صفرا مؤثر باشد. قابلیت مانور ابزار آندوسکوپی به انعطافپذیری سر آن وابسته بوده و از ابزاری به ابزار دیگر متفاوت است.
کولدوکوسکوپ از چندین روش میتواند وارد مجرای صفرا شود اما پُر کاربردترین روش، در حین لاپاروسکوپی و یا جستجوی باز مجرای صفرا انجام میپذیرد. در این شرایط آندوسکوپ به صورت غیر مستقیم از طریق مجرای سیستیک وارد مجرای صفرا شده و یا مستقیماً از طریق کولکتومی وارد مجرای صفرا میشود. از این طریق نواحی پروگزیمال و دیستال مجرای صفرا قابل مشاهده هستند و به علاوه در صورت نیاز میتوان کولدوکوسکوپ را از داخل پاپیلا به دوازدهه وارد کرد.
کولدوکوسکوپی حین کولانژیوگرافی میتواند برای درمان بیماری نقص پُر کردن (Filling Defect) مجرای صفرا که ممکن است ناشی از وجود سنگ مجاری صفراوی، تنگی مجرا، وجود تومور و یا پولیپ در مجرا باشد مورد استفاده قرار گیرد. همچنین روش کولدوکوسکوپی حین عمل در ارزیابی مجرای صفرا بعد از برداشتن سنگ برای اطمینان از برداشتن کامل سنگ نیز کاربرد دارد.
بر اساس تحقیقات انجام شده جهت ارزیابی روش کولدوکوسکوپی حین عمل، بکارگیری کولدوکوسکوپی در 1/91 درصد موارد موفقیت آمیز بوده است و تنها در 9/9 درصد موارد با مشکلاتی همراه بوده است.
هنگامی که از جستجوی مجاری صفراوی در حین عمل استفاده شده و یک تی-تیوب قرار داده شده باشد، میتوان از جراحی کولدوکوسکوپی در مرحله بعد استفاده نمود. موارد استفاده از کولدوسکوپی بعد از عمل شامل سنگهای باقیمانده مجرای صفرا، نقص پُر کردن در مجرای صفرا و یا باریکی مجرای صفرا بعد از عمل کولانژیوگرافی است. در این شرایط بعد از 5-4 هفته، قطر تی-تیوب را با استفاده از بالون بزرگ کرده و سیمهای هدایت کنندهای (Guide-Wire) را تحت فلوروسکوپ به دورن مجرا وارد میکنند. با آبپاشی پیاپی مجرای صفرا، دید بهتری برای جراح بدست آمده و با استفاده از دید مستقیم، سنگها خارج میشوند.