هر سال هزاران نفر در سراسر دنیا به سرطان کولون مبتلا و شماری از آنان جان خود را از دست می دهند .برخی از سرطان های کولون از پولیپ های این ناحیه منشا می گیرند لذا یکی از اقدامات پیشگیرانه این سرطان ،تشخیص به موقع پولیپ های کولونی به روش اندوسکوپی و سپس پولیپکتومی است که در ۸۰% موارد کارساز بوده است .
هرچند کولونوسکوپی مرسوم یک استاندارد طلایی در تشخیص جراحات پیش سرطانی در این ناحیه به شمار می رود اما به دلیل برخی وجود برخی محدودیت ها یی که برای بیماران دارد از مقبولیت و استقبال عامه مردم برخوردار نیست .یکی از این محدودیت ها را می توان احساس درد در هنکام انجام کولونوسکوپی برشمرد . با گذشت زمان شاهد پیشرفت هایی در امرغربالگری سرطان کولون مانند Virtual Colonoscopy بوده ایم. این تکنیک مبتنی بر تصاویر سه بعدی CT و MRI است که با بازسازی داده های بدست آمده از برش های مقطعی کولون تشکیل می شوند . این روش مزایایی نسبت به کولونوسکوپی معمول دارد که مهمترین آنها حذف درد در هنکام انجام آزمون است و در مقایسه با کولونوسکوپی عادی در به تصویر کشیدن درون لومن کولون محدودیتی ندارد ، می تواند مورفولوژی کولون را ازهر زاویه ای به تصویر بکشد ، حراحات کولونی را به دقت لوکالیزه کند ، حتی در حضور تومورهای استنوتیک کولون را به طور یکپارچه ارزیابی کند و نیازی به استفاده از داروهای مسکن و آرام بخش پیش از انجام آزمون نیست . بررسی نشان داده که کولونوسکوپی CT و MRI در شناسایی و تشخیص پولیپ های بزرگتر از ۸mm بسیار موثر است .
این روش اولین بار در سال ۱۹۹۴ معرفی شد و Virtual colonoscopy نام گرفت .برای بررسی مطلوب تر با این روش بهتر است که از اسکنر های مولتی اسلایس استفاده شود .آمادگی پیش از آزمون بیمار شامل : آمادگی روده ای ( تخلیه کولون از مواد فوکال ) با استفاده از عوامل مسهلی چون Fleet-prepو Klean-prep میسر می شود .این کار موجب می شود که به هنگام بازسازی تصاویر مواد فوکال به جا مانده درون کولون با توده ها و یا پولیپ های کولونی اشتباه نشوند .همچنین از عوامل اسپاسموتیک از قبیل hyoscine n-butyl bromide و glucagon در جلوگیری ازاسپاسم کولونی در هنگام دمیدن گاز درون کولون استفاده می شود . برای انجام آزمون بیمار در حالت لتر ال دکوبیتوس خوابیده و یک تیوپ نرم رکتال درون رکتوم او قرار می گیردواز طریق آن مقداری گاز (معمولا CO2 یه دلیل در نظر گرفتن احتمال پرفوراسیون کولون ) به وسیله یک پمپ به درون کولون دمیده می شود (معمولا ۵۰ تا ۴۰ پمپ ) و سپس در وضعیت های supine و prone اسلایس های تهیه می شود . در ابتدا تصاویر دو بعدی آگزیال که برای عموم رادیولوژیست ها تصاویری آشنا است تهیه و تشخیص اولیه بر مبنای آن صورت می گیرد و بعد با امکانات نرم افزاری ویژهای این تصاویر به تصاویر سه بعدی ارتقا میابند .سرعت بالا ، غیر تهاجمی بودن و امکان حرکت و جابجایی درون لومن کولون درست مثل کولونوسکوپی مستقیم سبب برتری این روش یر سایر روشهای بررسی کولونی شده است . تصاویر سه بعدی به عنوان مکمل تصاویر دو بعدی آگزیال قدرت تشخیص پولیپ ها را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد .تصاویر باید هم در Lung window برای ایجاد کنتراست – رزولوشن بیشتر میان مخاط کولون و هوای درون لومن و هم در Soft tissue window برای تشخیص نوع ابنورمالیهای درون کولون و ارزیابی ساختارهای خارج کولونی بررسی شوند .با وجود نتایج رضایت بخش CT کولونوسکوپی هنوز این روش به عنوان یک روش استاندارد غربالگری در ابهام به سر می برد چرا که در خلال انجام این روش بیمار دز تابشی قابل توجهی را دریافت می کند و این امر در مواردی که نیازمند تکرار آزمون و بررسی مجدد بیمار در فواصل زمانی معین باشد مطلوب نیست . کمیسیون حفاظت پرتویی اروپا MR کولونوسکوپی را به عنوان روش جایگزین درچنین مواردی پیشنهاد می کند چرا که درآن خبری ازامواج یونیزان واثرات جانبی آن نیست .