جابجايي یا جایگزینی ایلئوم یکی از انواع روش های جدید جراحی متابولیک به شمار می آید که
جراح بخشی از ایلئوم روده باریک را به همراه سیستم گردش خون و سیستم هورمونی آن قسمت جدا کرده، آن را در قسمت های بالایی روده باریک، در نزدیکی معده، قرار می دهد. در مطالعات حیوانی انجام این جراحی باعث افزایش قابل توجه هورمون روده ای GLP-1شده است. نتایج حاصل از یک مطالعه بر روی ۶۰ بیمار دیابتی با نمایه توده بدنی (BMI) بین ۲۳٫۶ تا ۳۴٫۴، حاکی از کنترل مطلوب قند در حدود ۸۷ درصد از بیماران در پیگیری متوسط ۷٫۴ ماه بوده است.در مواردی که کاهش وزن مد نظر پزشک باشد، پس از انجام عمل جایگزینی ایلئوم، عملی به نام گاسترکتومی نیز انجام می گیرد. در طی این عمل، بخشی از معده به طور کامل برداشته می شود تا موجب کاهش جذب مواد غذایی گردد. به علاوه، برداشتن قسمتی از معده، باعث کاهش ترشح هورمونی به نام گرلین از دستگاه گوارش می شود. گرلین هورمون گرسنگی نام دارد و کاهش ترشح آن باعث کاهش اشتهای فرد می شود.
فاکتور های زیر در تصمیم به انتخاب جراحی متابولیک برای افراد دیابتی تعیین کننده هستند:
۱٫ شاخص توده بدنی بزرگتر و مساوی ۳۵
۲٫ بیماری های مرتبط با چاقی
۳٫ عدم دستیابی به کاهش وزن علی رغم رژیم غذایی مناسب کاهش وزن و افزایش فعالیت بدنی
جراحی متابولیک، مانند هر جراحی دیگری دارای خطرات و عوارضی است که باید پیش از اقدام به انجام آن مورد توجه قرار گیرند. میزان عوارض مهم و مرگ و میر در اولین ٣٠ روز پس از عمل ٠/٢٨درصuد (مشابه عمل لاپاراسکوپیک برداشتن کیسه صفرا) است. عوارض بلند مدت بعد از عمل شامل کمبود ویتامین ها و مواد معدنی، پوکی استخوان و ندرتا کاهش شدید قند خون (هیپوگلیسمی) ناشی از ترشح بیش از حد انسولین می باشد.